فارسی هفتم دانش‌های زبانی زمان فعل

فارسی هفتم: دانش‌های زبانی؛ زمان فعل

به جمله های زیر توجه کنید:

1 - معلم علی را صدا زد.

2 – معلم علی را صدا می زند.

3 – معلم علی را صدا خواهد زد.

متوجه شدید که جمله های بالا چه تفاوتی با هم دارند؟

هر یک از جمله ها انجام کاری را در یکی از زمان های «گذشته»، «حال» و «آینده» نشان می دهند.

برای فهم بهتر موضوع از سه زمان:

دیروز (گذشته)

امروز (حال)

فردا (آینده)

استفاده می کنیم.

هر یک از واژه های ستون «الف» را به جمله ی مناسب ستون «ب» وصل کنید.

 مثال 1:

الف:                 ب:

فردا                  معلم علی را صدا زد.

دیروز               معلم علی را صدا می زند.

امروز              معلم علی را صدا خواهد زد.

مثال 2:

الف:                 ب:

دیروز                 شاگردانش از خاطرات او می گویند.        

فردا                    شاگردانش از خاطرات او خواهند گفت.      

امروز                 شاگردانش از خاطرات او می گفتند. 

مثال 3:

الف:                ب:

فردا                 من راه موفقیت را می دانم.

امروز              من راه موفقیت را می دانستم.

دیروز              من راه موفقیت را خواهم دانست.

مثال 4:

الف:            ب:

امروز            پدر، پروین را تشویق کرد.

فردا              پدر پروین را تشویق می کند.

دیروز           پدر، پروین را تشویق خواهد کرد. 

پاسخ:

در مثال 1:   

فردا                  معلم علی را صدا زد.

دیروز               معلم علی را صدا می زند.

امروز              معلم علی را صدا خواهد زد.

جمله ها به ترتیب «گذشته، حال و آینده» هستند.

در مثال 2:

دیروز                 شاگردانش از خاطرات او می گویند.        

فردا                    شاگردانش از خاطرات او خواهند گفت.      

امروز                 شاگردانش از خاطرات او می گفتند. 

جمله ها به ترتیب «حال، آینده و گذشته» هستند.

در مثال 3:

فردا                 من راه موفقیت را می دانم.

امروز              من راه موفقیت را می دانستم.

دیروز              من راه موفقیت را خواهم دانست.

جمله ها به ترتیب «حال، گذشته و آینده» هستند.

در مثال 4:

امروز            پدر، پروین را تشویق کرد.

فردا              پدر پروین را تشویق می کند.

دیروز           پدر، پروین را تشویق خواهد کرد.

جمله ها به ترتیب «گذشته، حال و آینده» هستند.

درست یا نادرست بودن پاسخ های زیر را مشخص کنید و

در صورتی که پاسخ نادرست است، پاسخ درست را بگویید.

1 – در جمله ی: پدر گاهی قطعه هایی زیبا ترجمه می کرد.

      زمان فعل جمله، آینده است.

2 - در جمله ی: معلّم با همان لحن گرمش ادامه می دهد.

      زمان فعل جمله، گذشته است.

3 - در جمله ی: نیما قبلاً شعر را ترجمه کرده بود.

      زمان فعل جمله، حال است.

4 – شنیدن این خبر، نرگس را خوشحال خواهد کرد.

      زمان فعل جمله، آینده است.

پاسخ:

در گروه پاسخ های درست یا نادرست: 

پاسخ جمله ی 1، نادرست و زمان فعل، گذشته است.

پاسخ جمله ی 2، نادرست و زمان فعل، حال است.

پاسخ جمله ی 3، نادرست و زمان فعل، گذشته است.

پاسخ جمله ی 4، درست زمان فعل، آینده است.

حالا زمان فعل ها را در جمله ها بگویید.

1 – نیما نوشته اش را می خوانَد.

2 – پروین در جای خود می نشیند.

3 - شنیدن اشعار نیما حتما بچه ها را متعجب خواهد کرد.

4 – همراه برادرش به دامن طبیعت می رفت.

5 – بچه ها به صید پرنده ها می پرداختند.

6 – حالا می بینی که پری پاسخ درست را خواهد گفت.

پاسخ:

در این گروه از تمرین ها، زمان فعل ها عبارتند از:

1 – می خوانَد: زمان حال

2 – می نشیند: زمان حال

3 – خواهد کرد: زمان آینده

4 – می رفت: زمان گذشته

5 – می پرداختند: زمان گذشته

6 – می بینی: زمان حال

     خواهد گفت: زمان آینده

یک نکته: اگر دقت کرده باشید می بینید که تمام فعل های

آینده، دو جزئی هستند و و حتماً یک جزء آن ها، «خواه»

است. پس فعل آینده همیشه:

                         1 – حداقل دو جزئی است.

                         2 – یک جزء آن حتماً «خواه» دارد.

حالا کتاب فارسی خود را باز کنید و در چند درس، زمان فعل را در هر جمله مشخص کنید و از درستی پاسخ خود، مطمئن شوید...