علل ضعف دانش آموزان در درس ریاضی

چکیده

ریاضیات باعث توسعه تفکر منطقی می شود و از جاذبه زیبایی شناسانه نیز برخوردار است.

درس ریاضی، یکی از ارکان مهم تدریس و یکی از پایه های بنیادین در سطوح مختلف تحصیلی می باشد که مقدمه ورود به سالهای بعدی برای نیل به اهداف مهم جامعه می باشد که هر زمان بـاید مورد اهمیت خاصی از سوی معلمین و دست اندرکاران آموزش و پرورش در تمامی پایه ها و مراکز قرار گیرد که با شاخص قرار دادن این درس، انتظار می رود جوامع در سالهای آتی نه تنها در این درس به مشکلی برخورد نکرده باشند بلکه بتوانند از عهده انجام مسئولیتهای محوله در رابطه با این درس برآیند.

با این بیان کوتاه می خواهم در تحقیق خود از علل ضعف دانش آموزان در درس ریاضی و تجزیه و تحلیل آنها و راههای پیشنهادی برای حل مشکل دانش آموزان در درس ریاضی بپردازم و سپس با ارایه مدلها و تکنیک هایی که در پیوست ها نیز وجود دارد و کاملا عملی می باشد برای تقویت پایه ای درس ریاضی برای دانش آموزان می پردازم که می تواند باعث پیشرفت دانش آموزان شود و مورد استفاده دبیران محترم قرار بگیرد . امیدوارم که مورد اهمیت و استفاده برای تقویت درس ریاضی دانش آموزان قرار گیرد.

مقدمه

در پژوهشی که در چند مدرسه و چندین کلاس، علی الخصوص کلاس خودم، کلاس های راهنمایی مدرسه شهید باهنر اصلاندوز و دبیرستان ولیعصر به انجام رسانده ام به نتایجی برخورد کرده ام که ذکر آن در این مطلب خالی از لطف نمی باشد.

«حدود دو سال است که در دوره راهنمایی و متوسطه به تدریس اشتغال دارم. در این مدت درس ریاضی چندان به نظر من پرنشاط و فعال نیست. از روشهای مختلف تدریس و از وسایل کمک آموزشی و رسانه ای مختلفی برای تدریس این درس استفاده می کنم و در این میان از اولیای دانش آموزان و کتابهای مختلفی که در این زمینه باشد کمک گرفته ام. پس از تدریس درس مربوطه، از تک تک دانش آموزان یا بصورت گروهی به نوبت و از روی دفتر اسامی می خواهم پای تخته بیایند تا تمرین مربوط به درس امروز را حل کنند. دانش آموزان هم این کار را انجام می دهند و من هم به طور نظری و هم از جنبه ی عملی نمره ای برای آنها منظور می کنم.

در حین نوشتن تمرین می خواهم که همگی توجهشان را به روی تخته سیاه جلب کنند ولی معمولا این کار به صورت فعال و از روی علاقه انجام نمی گیرد. برخی با هم حرف می زنند – برخی می خوابند – برخی درس دیگر می خواند – برخی جدول حل می کند یا گروهی می خندند. به هر طریق این کلاس معمولا بدون فعالیت موثر و یادگیری اکثر دانش آموزان طی می شود».

این وضعیت چندان برای من و دانش آموزان خوب نبود تصمیم گرفتم تا آنجا که می توانم در این وضعیت نامطلوب کلاس ریاضی تغییر و تحولی ایجاد کنم برای اینکار فکر کردم بهتر است نخست از خود دانش آموزان بپرسم که چرا کلاس درس ریاضی این اندازه بی روح و ناکارآمد است. یک روز تصمیم گرفتم در چنین وضعیتی موضوع را با خود آنان در میان بگذارم. روبه آنان ایستادم، چند دقیقه ای سکوت کرده و نظاره گر حرکات و رفتارشان شدم؛ چند دقیقه که به این صورت گذشت. کلاس آرام شد همه سکوت کردند. از دانش آموزان خواستم تمام وسایل روی میز خود را جمع و در بحثی که می خواستم مطرح کنند و همه نیز قبول کردند.

گفتم: بچه ها پرسش من از شما این است: چرا به درس ریاضی که یکی از درسهای مهم پایه و اساسی هر درس توجه لازم و کافی را مبذول نمی فرمایید. چرا بعضی از کودکان در ریاضیات مردود می شوند. اگر می خواهید در هر رشته مهم دانشگاهی شرکت کنید و وارد بازار کار شوید و به جامعه خود خدمت کنید باید این درس مهم و پایه را در نظر قرار دهید. چون دانستن این درس برای شما لازم و ضروری است اگر می خواهید دکتر و مهندس و... شوید و در جامعه نقش داشته باشید باید حتما درس ریاضی را بلد باشید. موافقید نظرتان را راجع به این درس جویا شوید که در این موقع شور و هلهله ای راه افتاد: سخنان بسیاری گفته شد خلاصه آنچه گفته شد به شرح زیر است:

1- از اول ابتدایی تاکنون بسیار از معلمان ما درس ریاضی را جدی نگرفته اند.

2- بسیاری از معلمان راه و روش تدریس درس ریاضی را بلد نیستند.

3- از وسایل کمک آموزشی مناسب و کافی استفاده نمی شود.

4- درس ریاضی خیلی سخت است و نیاز به تمرین و تمرکز زیادی است.

5- به درس ریاضی آن طور که باید معلمان خود بها نمی دهند و از اهمیت آن ما را آگاه نکرده اند.

برخی از علل ضعف دانش آموزان در درس ریاضی به این شرح است:

1) آشنا نبودن برخی از معلمان به فنون و نحوه تدریس درس ریاضی (روش تدریس ریاضی)

2) آموزش ندیدن برخی از معلمان در این زمینه (معلمانی که بدون گذراندن درس دانشگاهی و روشهای تدریس و نحوه بررسی کتب درسی استخدام شده اند طبیعی است که در تدریس این درس به مشکل اساسی برخورد نموده باشند).

3) تخصصی نبودن تدریس درس ریاضی در دوره ابتدایی (دبیر ریاضی).

4) بی توجهی معلمان به طرح درس (شیوه جدید) – فقدان ارزیابی کار معلمان در این زمینه.

5) تمرین نکردن، بی توجهی به دفتر تمرین درس ریاضی.

6) تنوع نداشتن تدریس درس ریاضی، استفاده از روشهای قدیمی و سنتی و حل در تخته سیاه و استفاده نکردن معلمان از روشها و شیوه های نوین تدریس درس ریاضی (به کارگیری مواد آموزشی و....)

7) آشنا نکردن دانش آموزان با اهمیت درس ریاضی و ناشناخته ماندن قلمرو و اهداف درس ریاضی در این سطح.

8) ناآشنایی برخی از معلمان درس ریاضی به روان شناسی تربیتی و شناخت ذهنی و زبانی دانش آموزان.

9) نداشتن معیار مشخص در ارزشیابی درس ریاضی.

10) بی توجهی معلمان به راههای شکوفا سازی خلاقیت های دانش آموزان.

11) بی توجهی به علایق و انگیزه ها و توان فکری دانش آموزان به هنگام تدریس درس ریاضی.

12) بی سوادی و کم سوادی برخی از اولیا در نرسیدن به تکالیف و تمرینات درس ریاضی.

13) ندانستن برخی معلمان از روانشناسی آموزش ریاضی

14) مشکل بزرگ ریاضی در مدارس ابتدایی و راهنمایی و حتی در دبیرستانهای ما مشکل انجام محاسبات است

15) نوع تمرینهای موجود در کتابهای درسی بسیار بد و کسل کننده و وقت گیر و خسته کننده است.