فارسی هفتم دانش‌های زبانی مسند

دانش‌های زبانی؛ مسند

مسند، حالتی است که به نهاد نسبت می‌دهیم.

در درس فعل، فعل‌ها را به دو دسته‌ی خاص و اسنادی تقسیم کردیم.

هر فعلی نیاز به نهاد دارد؛ علاوه بر آن گفتیم که فعل اسنادی کمک می‌کند تا حالتی را به نهاد نسبت دهیم.

مثلا در جمله‌ی:

هوا سرد است.

فعل «است» کمک کرده تا حالت «سرد» بودن را به «هوا» که در جمله نهاد است، نسبت دهیم.

و یا در جمله‌ی:

فیلم شبکه دو، تماشایی بود.

فعل «بود» کمک می‌کند «تماشایی» بودن را به «فیلم شبکه دو» که در جمله، نهاد است، نسبت بدهیم.

همچنین در جمله‌ی:

گلدان صورتی، با آب‌پاشی گل‌های ناز، زیبا و شاداب شد.

فعل «شد» کمک می‌کند تا حالت «زیبا و شاداب» بودن را به «گلدان صورتی» که در جمله، نهاد است، نسبت بدهیم.

در این جمله‌ها، حالتی که به نهاد نسبت داده شده مسند است.

توججججه:

مسند با پرسش:

«چگونه» یا «چطور» + فعل اسنادی

مشخص می‌شود.

هوا سرد است.

چگونه است؟ سرد است. پس «سرد» مسند است.

هوا: گروه نهادی

سرد: گروه مسندی

است: فعل اسنادی 

فیلم شبکه دو، تماشایی بود.

چگونه بود؟  تماشایی بود. پس «تماشایی» مسند است.

فیلم شبکه دو: گروه نهادی

تماشایی: گروه مسندی

بود: فعل اسنادی

گلدان صورتی، با آب‌پاشی گل‌های ناز، زیبا و شاداب شد.

چگونه شد؟ زیبا و شاداب شد. پس «زیبا و شاداب» مسند است.

گلدان صورتی: گروه نهادی

با: حرف اضافه

آب‌پاشی گل‌های ناز: گروه متممی  

زیبا و شاداب: گروه مسندی

شد: فعل اسنادی

در جمله‌های زیر گروه مسندی را مشخص کنید:

روناک، قرمز شده بود.

آرزوهایتان چه رنگین است!

صحرا از نظرم ناپدید می‌شد.

سنگ‌ها و ریگ‌های اطراف چشمه، زیر گالش‌های لاستیکی کژال بیدار می‌شدند.

در ایام طفولیت، متعبد و شب‌خیز بودم.

غرقه‌ی شکوه و اعجاز زیبایی خلقت بودم.

آسمان مثل یک تبسم شد.

رابطه و رفتار ما با خود، خانواده و دوستان، بسیار مهم است.

وقت طلاست.

اگر پولشان گم شود، دل‌آزرده می‌شوند.

پاسخ:

روناک، قرمز شده بود.

روناک: گروه نهادی

قرمز: گروه مسندی

شده بود: فعل اسنادی

آرزوهایتان چه رنگین است!

آرزوهایتان: گروه نهادی

چه رنگین: گروه مسندی

است: فعل اسنادی

صحرا از نظرم ناپدید می‌شد.

صحرا: گروه نهادی

از نظرم: گروه متممی

ناپدید: گروه مسندی

می‌شد: فعل اسنادی

سنگ‌ها و ریگ‌های اطراف چشمه، زیر گالش‌های لاستیکی کژال بیدار می‌شدند.

سنگ‌ها و ریگ‌های اطراف چشمه: گروه نهادی  

زیر گالش‌های لاستیکی کژال: گروه قیدی

بیدار: گروه مسندی

می‌شدند: فعل اسنادی

در ایام طفولیت، متعبد و شب‌خیز بودم.

در ایام طفولیت: گروه متممی

متعبد و شب‌خیز: گروه مسندی

بودم: فعل اسنادی  

غرقه‌ی شکوه و اعجاز زیبایی خلقت بودم.

من (حذف شده): گروه نهادی

غرقه‌ی شکوه و اعجاز زیبایی خلقت: گروه مسندی

بودم: فعل اسنادی

آسمان مثل یک تبسم شد.

آسمان: گروه نهادی

مثل یک تبسم: گروه مسندی  

شد: فعل اسنادی

رابطه و رفتار ما با خود، خانواده و دوستان، بسیار مهم است.

رابطه و رفتار ما: گروه نهادی

با خود، خانواده و دوستان: گروه متممی  

بسیار مهم: گروه مسندی

است: فعل اسنادی

وقت طلاست.

وقت: گروه نهادی

طلا: گروه مسندی

ست (است): فعل اسنادی

اگر پولشان گم شود، دل‌آزرده می‌شوند. (در این عبارت، 2 جمله داریم.)

اگر: حرف ربط

پولشان: گروه نهادی

گم: گروه مسندی

شود: فعل اسنادی

آنها (حذف شده): گروه نهادی

دل‌آزرده: گروه مسندی

می‌شوند: فعل اسنادی