فعل و مصدر در دستور زبان فارسی
فعل: واژه ای عربی است در معنی انجام دادن، رفتار کردن، عمل.
فعل در دستورزبان فارسی واژه ای است که انجام دادن کاری و یا پذیرفتن و نسبت دادن حالتی را به کسی یا چیزی در یکی از زمانهای (گذشته، حال، آینده) را نشان می دهد.
مثال:
به نام آن که جان را فکرت (آموخت)
معّلم چند کلمه را روی تخته (نوشت)
علی کتاب را ازروی میز(برداشت)
سعید به مدرسه (می رود)
دانشجویان به گردش علمی (رفتند)
در هرکدام از جملات بالا (قسمت داخل پرانتز) فعل جمله می باشد. اگر فعل را از جمله حذف کنیم قطعا معنی جمله ناقص می شود پس فعل جزﺀ اصلی و معنی بخش برای رساندن مفهوم جمله به مخاطب می باشد
گفتن: مصدر است. زیرا در گفتن نمی توان زمان را مشخص کرد و همچنین شخص و شمار آن معلوم نیست.
نکته: چون در مصدر نمی توان زمان و شخص و شمار را مشخص کرد پس فعل محسوب نمی شود.
می روند: زمان این فعل مضارع (حال)می باشد و همچنین شخص و شمار آن (سوم شخص جمع).
رفتن: مصدر می باشد و نمی توان در آن زمان و شخص و شمار را مشخص کرد.
مثال:
به نام آن که جان را فکرت (آموخت)
معّلم چند کلمه را روی تخته (نوشت)
علی کتاب را ازروی میز(برداشت)
سعید به مدرسه (می رود)
دانشجویان به گردش علمی (رفتند)
در هرکدام از جملات بالا (قسمت داخل پرانتز) فعل جمله می باشد. اگر فعل را از جمله حذف کنیم قطعا معنی جمله ناقص می شود پس فعل جزﺀ اصلی و معنی بخش برای رساندن مفهوم جمله به مخاطب می باشد
مصدر: کلمه ای است که مفهوم اصلی فعل را، بدون زمان و شخص مشخّص می کند.
مثالهایی از مصدر:
مثالهایی از مصدر:
- خردمندان گفته اند: نان خود خوردن و نشستن به که کمر زرّین بستن و به خدمت ایستادن.
- محمد همان جا نشست و مشغول خواندن آن کتاب شد.
- شیخ هنگام رفتن به پدرش گفته بود:مراقب محمد باش.
اگر جملات بالا را بادقت بخوانید نمونه هایی از مصدر هست مثال: رفتن،خوردن و...
- شیخ هنگام رفتن به پدرش گفته بود:مراقب محمد باش.
اگر جملات بالا را بادقت بخوانید نمونه هایی از مصدر هست مثال: رفتن،خوردن و...
چرا مصدرها فعل محسوب نمی شوند؟
به افعال زیر دقت کنید:گفتم: در این فعل می توان زمان را مشخص کرد که ماضی می باشد و همچنین شخص فعل و شمار آن
گفتم (اول شخص مفرد) گفتن: مصدر است. زیرا در گفتن نمی توان زمان را مشخص کرد و همچنین شخص و شمار آن معلوم نیست.
نکته: چون در مصدر نمی توان زمان و شخص و شمار را مشخص کرد پس فعل محسوب نمی شود.
می روند: زمان این فعل مضارع (حال)می باشد و همچنین شخص و شمار آن (سوم شخص جمع).
رفتن: مصدر می باشد و نمی توان در آن زمان و شخص و شمار را مشخص کرد.
- لینک منبع
تاریخ: چهارشنبه , 26 تیر 1398 (21:42)
- گزارش تخلف مطلب