دستور زبان (فعل)

فعل: در دستور زبان فارسی واژه ای است که انجام دادن کاری و یا پذیرفتن و نسبت دادن حالتی را به کسی یا چیزی در یکی از زمانهای (گذشته، حال و آینده) را نشان می دهد.
1. به نام آن که جان را فکرت (آموخت)
2. معّلم چند کلمه را روی تخته (نوشت)
3. علی کتاب را ازروی میز(برداشت)
4. سعید به مدرسه (می رود)
5. دانشجویان به گردش علمی (رفتند)
در هرکدام از جملات بالا قسمت داخل پرانتز فعل جمله می باشد اگر فعل را از جمله حذف کنیم قطعا معنی جمله ناقص می شود پس فعل جزﺀ اصلی و معنی بخش برای رساندن مفهوم جمله به مخاطب می باشد.
هر فعلی دارای ویژگیهایی می باشد که در پایه ی ششم تشخیص(زمان فعل) ضروری است:
1. زمان فعل
2. شمار فعل (مفرد، جمع)
3. شخص
زمان فعل:
در دستورزبان فارسی سه زمان اصلی داریم:
1. گذشته (ماضی)
2. حال(مضارع)
3. آینده (مستقبل)
علی به مدرسه رفت.
دانش آموزان به مدرسه رفتند.
حال (مضارع): برانجام کار ویا پذیرفتن حالتی در زمان حال دلالت می کند.
علی درس می نویسد.
آنها به مدرسه می روند.
آینده (مستقبل): برانجام کار یا پذیرفتن حالتی در آینده دلالت می کند.
علی به مدرسه خواهد رفت.
آنها به گردش علمی خواهند رفت.
تشخیص زمان فعل در جمله تقریبا ساده می باشد و می توان با خواندن جمله و معنی آن تا حدی به زمان فعل پی برد، امّا اگر افعال را خارج از جمله داشته باشیم بهترین روش برای شناخت زمان فعل آشنایی با ساخت سه زمان اصلی از لحاظ دستوری می باشد.