پنج جهت تفاوت انسانها با یکدیگر
ما انسان ها در پنج جهت جسمانی، ذهنی، روانی، اخلاقی و اجتماعی با هم اختلاف داریم و امّا توضیح مختصری درباره ی این پنج تفاوت:
1. ویژگیهای جسمانی:
ما از لحاظ جسمانی وقتی به دنیا میآییم از نقطه واحدی شروع نمیکنیم. شما میدانید که سه ویژگی مثبت جسم آدمی سلامت، نیرومندی و زیبایی است. ما از وقتی به دنیا میآییم، هم به لحاظ سلامت جسمانیمان، هم به لحاظ نیرومندی جسمانیمان و هم به لحاظ زیبایی جسمانیمان خیلی با هم فرق میکنیم.2. ویژگیهای ذهنی:
ما به لحاظ ذهنی هم از همان روزهای اول کودکی با هم فرق میکنیم.
اصلاً از اول معلوم است که بچه به لحاظ ویژگیهای مثبت ذهنیاش، یعنی به لحاظ قدرت یادگیری، قدرت یادسپاری، قدرت یادآوری، قدرت تفکر، عمق فهم، سرعت انتقال، قدرت استنتاج سریع و قدرت حدس در چه شرایطی است. همان چیزی که امروزه در کل به نام آیکیو (IQ) یا هوشبهر طرح میکنند. ما از لحاظ این ویژگیهای هشتگانه ذهنی هم با هم متفاوتیم. از همان ابتدای کودکی هم با هم فرق داریم.
3. ویژگیهای روانی:
از همان ابتدای کودکی معلوم است که بچه چقدر شجاع، پُردل، دلیر و دلاور است یا چقدر ترسو و بزدل است. چقدر ماجراجوست و چقدر امنیتطلب و محافظهکار و عافیتطلب و یواش برم یواش بیام که گربه شاخم نزند است. آدمها واقعاً به لحاظ ماجراجویی یا عافیتطلبی یا به لحاظ محافظهکاری یا به لحاظ طالب تغییر وضع بودن یا ریاستطلبیشان با هم متفاوتاند. شما چهار تا بچه مهد کودکی را ببرید پارک بازی کنند. بعد از مدتی میبینید یکیشان رئیس شده است و به دیگران دستور میدهد و میگوید مثلاً تو بهرام برو آنجا، شهین اینجا باش، مریم تو کمی بیا جلوتر. اصلاً از اول معلوم است که توانایی مدیریت در او قوی است. اما یک بچه هم هست که خودش را عقب میکشد تا اگر تصمیمی گرفته شد اجرا کند، اما هیچوقت خودش را در موضع تصمیمگیری قرار نمیدهد.
این خیلی محسوس است که بچههایی هستند که تا میبینند نگاه یکی از بزرگترها روی آنها متمرکز شده احساس ترس میکنند و خودشان را عقب عقب میبرند تا در سایهروشن جمعیت بچهها قرار بگیرند. بچهای هم هست که تا احساس میکند نگاهش میکنند، گردنی برمیافرازد و سینهای جلو میاندازد تا بیشتر خودش را نشان دهد و بگوید که این منم که دارید میبینید. این ویژگیهای روانی با هم فرق میکند.
4. ویژگیهای اخلاقی:
این دسته از ویژگیهای آدمیان نیز خیلی با هم متفاوت است. ما آدمیان از وقتی به دنیا میآییم، غیر از ویژگیهایی که بعداً خودمان ممکن است کسب کنیم، ویژگیهای اخلاقی متفاوت داریم. بچهای هست که باور کنید از ده- پانزدهروزگی همیشه مشتهایش بسته است، و میگویند او بعد از این خیلی ناخنخشک، ممسک و بخیل است. من اینها را دیدهام و به تجربه اینها را بیان میکنم. نمیخواهد دست را یله و رها کند. بچهای هم هست که اینطور نیست. شما دو سال بعد همین بچهها را با هم مقایسه میکنید. به بچه دومی هرچه میدهید اول به بقیه میدهد و بعد اگر چیزی به او دادند خودش هم میخورد و اگر هم ندادند اعتراضی نمیکند. یکی هم هست که همه اینها را زیر دامن خودش و زیر لباس خودش مخفی میکند که اصلاً نبینند. این ویژگیهای اخلاقی متفاوت است. یعنی واقعاً میزان بخل و امساک از سویی و سخا و دستو دلبازی و گشادهدستی آدمیان از سوی دیگر خیلی با هم فرق میکند؛ همینطور سایر ویژگیها.
5. ویژگیهای اجتماعی:این دسته از ویژگیهایمان هم خیلی با هم فرق میکند. مثلاً شما در یک خانواده مرفّه به دنیا آمدهاید و من در یک خانواده فقیر. شما پدر و مادر فرهیخته دارید، پدرتان استاد دانشگاه است و مادرتان پزشک، و من در خانوادهای به دنیا آمدم که پدرم معتاد بوده و مادرم بیسواد. محلّهای که شما در آن به دنیا آمدهاید با محلّهای که من در آن به دنیا آمدم متفاوت است. معلّمان و مربیانی که شما با آنها سر و کار پیدا کردهاید، با معلمان و مربیان من خیلی متفاوت بودهاند. من در کوچه با کسانی بازی میکردهام و شما با کسانی دیگر، اینها همه در شخصیت و منش ما اثر دارد.
مسلماً کسی که در میان کتاب چشم باز کرده تفاوت فراوانی دارد با کسی که تنها کتابی که در خانهشان بوده دیوان حافظ بوده است و شاید سال به سال هم کسی لای آن را باز نمیکرده است! آدمی که انسش با کتاب است فرق میکند با کسی که اصلاً به عمرش کتاب ندیده بوده است. این هم از اوضاع و احوال اجتماعی. تفاوت در اوضاع و احوال اجتماعی میتواند به لحاظ نهاد خانواده، نهاد اقتصاد، نهاد سیاست، نهاد تعلیم و تربیت، نهاد حقوق، نهاد اخلاق و نهاد دین و مذهب باشد. ما در مورد همه این شش قسم در وضع متفاوتی به دنیا میآییم.
دکتر مصطفی ملکیان
- لینک منبع
تاریخ: سه شنبه , 29 بهمن 1398 (01:25)
- گزارش تخلف مطلب