معنی و مفهوم شعر (باران) کلاس ششم

«خوشا آنان که الله یارشان بی به حمد و قل هو الله کارشان بی»

معنی: خوش به حال کسانی که خداوند یارشان بود و کار آن ها ذکر خداوند و مناجات با او بود.

واژه: خوشا: خوش به حالشان باشد. بی: باشد

تعداد جمله: 3 جمله (2 فعل مخفف شده و 1 صوت) خوشا (خوش به حال آنها باشد) آنان که الله یارشان بود،به حمد و قل هو الله کارشان بود.

آرایه: تلمیح به سوره ی حمد و قل هو الله...

ترکیب اضافی: کارشان

نهاد: الله، کارشان

«خوشا آنان که دایم در نمازند بهشت جاودان بازارشان بی»

معنی: خوش به حال کسانی که همیشه در حال نماز هستند، کسانی که بهشت جاودان بازار آنهاست.

تعداد جمله: 3 جمله (2 فعل مخفف شده و یک صوت) خوشا (خوش به حال آنها باشد) آنان که دائم در نماز هستند و بهشت جاودان بازارشان بود.

نهاد: آنان، بهشت

ترکیب وصفی: بهشت جاودان ترکیب اضافی: بازارشان

شاعر: بابا طاهر قالب: دوبیتی

«خداوندا به فریاد دلم رس کس بی کس تویی من مانده بی کس»

معنی: پروردگارا به فریاد دل من برس، زیرا تو یار کسانی هستی که یاوری ندارند و من تنها مانده ام.

تعداد جمله: 4 جمله (1 منادا، 2 فعل و 1 فعل مخفف شده) خداوندا (منادا) به فریاد دلم برس. کس بی کس تو هستی، من بی کس مانده ام.

ترکیب وصفی: کس بی کس

نهاد: تو (مصراع اول). تو/ من (مصراع دوم)

«همه گویند طاهر کس نداره خدا یار منه چه حاجت کس»

معنی: همه می گویند: طاهر(شاعر) تنهاست و یاری ندارد و من هم می گویم: خدا یار من است و من به کسی نیاز ندارم.

تعداد جمله: 4 جمله (2 فعل، 1 فعل مخفف و 1 فعل حذف شده) همه گویند طاهر کس نداره، خدا یار من (است) چه حاجت کس (است)

نهاد: همه/ طاهر (مصراع اول). خدا (مصراع دوم)

مفعول: کس/ چه حاجت

شاعر: بابا طاهر قالب: دوبیتی

«ای نام تو روییده به گلدان لبم در مرحمت تو غوطه ور روز و شبم»

معنی: ای خدایی که نام تو همیشه بر لبان من است و من در دریای لطف و مهربانی تو همیشه شناور هستم.

واژه: مرحمت: لطف و مهربانی غوطه ور: شناور

تعداد جمله: 3 جمله (1 منادای محذوف، 1 فعل و 1 فعل مخفف) ای (خدایی که) نام تو به گلدان لبم روییده است، در مرحمت تو روز و ب غوطه ور هستم.

آرایه: 2 تشبیه 1. تشبیه لب به گلدان 2. تشبیه لطف و مهربانی خداوند به دریا تضاد: روز و شب

ترکیب اضافی: گلدان لب/ لبم/ شبم

فعل ماضی: روییده (روییده است) نهاد: نام تو

«در خاک طلب، بذر دعا کاشته ام باران اجابت تو را می طلبم»

معنی: دعا را مانند دانه ای در خاک طلب تو کاشته ام و به امید بارش باران اجابت تو هستم.

واژه: طلب: خواستن، خواهش اجابت: جواب دادن، پاسخ دادن

تعداد جمله: 2 جمله (2 فعل) در خاک طلب بذر دعا کاشته ام و باران اجابت تو را می طلبم.

آرایه: 3 تشبیه: تشبیه طلب به خاک، دعا به بذر و اجابت به باران تناسب: بین کلمه های خاک، بذر و باران

مفعول: بذر دعا، باران اجابت تو

نهاد: در هر دو مصراع “من ” محذوف است.

ترکیب اضافی: خاک طلب/ بذر دعا/ باران اجابت/ اجابت تو/ نام تو

شاعر: سید حسن حسینی قالب شعر: رباعی

«اگر آن سبز قامت رو نماید در باغ خدا را می گشاید»

معنی: اگر آن کسی که قامت سبزی دارد (امام زمان عج...) به سوی ما بیاید، در باغ خداوند (بهشت) را به روی ما باز می کند.

واژه: قامت: قد و بالا رو نماید: چهره نشان دهد.

فعل ها: نماید (مضارع). می گشاید (مضارع)

نهاد: سبز قامت

مفعول: رو (مصراع اول) در (مصراع دوم)

تعداد جمله: 2 جمله (2 فعل) اگر آن سبز قامت رو نماید، در باغ خدا را می گشاید.

آرایه: تلمیح به ظهور امام زمان (عج الله)

ترکیب اضافی: در باغ/ باغ خدا

«تنم را فرش کردم تا بتازد دلم را نذر کردم تا بیاید»

معنی: تن خودم را مانند فرشی پهن کردم تا تاخت و تاز کند و حتی دلم را نذرش کردم تا بیاید.

واژه: نذر: شرط و پیمان، آنچه شخص بر خود واجب گرداند که در راه خدا بدهد یا به جا بیاورد.

تعداد جمله: 4 جمله (4 فعل) تنم را فرش کردم تا بتازد، دلم را نذر کردم تا بیاید.

آرایه: فرش کردن تن و نذر کردن دل کنایه از آماده و مهیا شدن است. تشبیه: تن به فرش

ترکیب اضافی: تنم/ دلم

فعل: کردم (ماضی). بتازد (مضارع). کردم (ماضی). بیاید (مضارع)

مفعول: تنم (مصراع اول) دلم (مصراع دوم)

شاعر: مصطفی علی پور قالب شعر: دو بیتی

تدوین: خانم بابایی