فارسی هفتم درس 11 خدمات متقابل اسلام و ایران
فارسی : درس یازدهم ، خدمات متقابل اسلام و ایران
در سراسر این آثار ، مفاهیم اسلامی و قرآنی موج می زند :
این آثار سرشار از محتوا و معانی اسلامی و قرآنی است .
گرد آمدن : جمع شدن
گرد آمدن ملل گوناگون در زیر پرچم اسلام :
مسلمان شدن ملت های گوناگون
همدوش : همراه
مشعل دار : پیشرو ، راهنما
جامه ی زیبای شعر و نثر : اضافه ی تشبیهی
شعر و نثر مانند جامه ( لباس ) است .
نام باستانی و تاریخی استان های ایران بنا بر
مرزبندی ها و تقسیم بندی های کنونی
دانش های زبانی و ادبی
به جمله های زیر توجه کنید .
زیبا و دوست زیبا از مدرسه به خانه می رفتند .
در میان راه دوست زیبا از زیبا دفتر زیبا را گرفت
و به زیبا قول داد فردا دفتر زیبا را به زیبا پس بدهد .
بدون اینکه از شما بپرسم اشکال این عبارت چیست با خواندن آن
می گویید : « اوووووووه ، چقدر زیبا ! »
حالا این متن را بازسازی کنید ؛ و احتمالا عبارتی نزدیک به عبارت
زیر خواهید گفت :
زیبا و دوستش از مدرسه به خانه می رفتند . در میان راه دوست زیبا
از او دفترش را گرفت و به زیبا قول داد فردا دفترش را به او پس بدهد .
در این جمله ها شما در چند مورد از « او » و « ش » ، به جای زیبا
استفاده کرده اید .
به این نوع کلمه ها « ضمیر » می گویند .
ضمیر در جمله به کار می رود تا با استفاده از آن از تکرار اسم جلوگیری شود .
اسمی که ضمیر به جای آن به کار می رود ، « مرجع ضمیر » نام دارد .
ضمیر ها دو نوع هستند .
1 – ضمیر گسسته : ضمیرهایی که به تنهایی به کار می روند .
این ضمیر ها عبارتند از :
مــفـــرد جــمـــع
من ما
تو شما
او ایشان
وقتی رجـــایـــــی به داخل ماشین آمد ، عرق کرده و خسته بود .
مرجع ضمیر
به او گفتیم اگر این وضع ادامه یدا کند ، دست و پای سالم برایــتان
ضمیر
باقی نخواهد ماند .
نویسنده از « او » به جای « رجایی » استفاده کرده است .
2 – ضمیر پیوسته : این واژه ها نمی توانند به تنهایی به کار روند و حتما
باید به واژه ی پیش از خود بچسبند .
این ضمیرها عبارتند از :
مــفـــرد جــمـــع
ــَـ م ــِــ مان
ــَـ ت ــِــ تان
ــَـ ش ــِــ شان
سـپــیـــده ، به خانه ی مادربــزرگ برو . تــو باید برایــــش غذا ببری .
مرجع ضمیر1 مرجع ضمیر2 ضمیر1 ضمیر2
یعنی « سپیده » ، مرجع ضمیر « تو » است و « مادربزرگ » ، مرجع ضمیر « ـَـش » .
مـصـطـفــی مجبور بود ، راه خانه تا مدرسه را پیاده برود . برای آنکه
مرجع ضمیر
گرم شود ، دستهایش را داخل جیبش فرو برد .
ضمیر ضمیر
در این عبارت ، مصطفی ، مرجع ضمیر هر دو ضمیر است ؛ یعنی
ضمیر « ـَـش » در « دست هایش » و ضمیر « ـَـش » در « جیبش » .
نـیـمـــا با دستپاچگی می گوید : ها ؟ بله ! زیبا بود ؛ گمان کنم شاعر
مرجع ضمیر
آن ویکتور هوگو باشد !
- آفرین بر تـــــو پسر باهوش ! از کجا فهمیدی ؟
ضمیر
نـیـما با غرور ادامه می دهد : قبلا آن را خودم ترجمه کرده ام .
مرجع ضمیر ضمیر
پرچم معروف ایرانی : درفش کاویانی
از این پرچم چه می دانید ؟
پنج سطر درباره ی این پرچم بنویسید و نمره بگیرید .
و حالا نوبت شماست .
در جمله های زیر ، ضمیر و مرجع ضمیر را مشخص کنید .
1 - معلم ، خواندن را تمام می کند و با قدم های شمرده پشت میزش نشست .
2 – مــــن اینجا چون نگهبانم تـــــــو چون گنج .
3 – باز موضوع تازه ای داریم
آرزوی شـمـــا در آیـنــــده
4 – با خودش زیر لب چنین می گفت :
آرزوهایــــتـان چه رنگیــــن است
کاش روزی به کام خـــــود برسید
بچه ها ، آرزوی مـــــن این است
5 – گفت : جان پدر ، تو نیز اگر بخفتی ، به از آن که در پوستین خلق افتی .
6 – انس بن مالک می گفت : در مدت ده سال که شبانه روز در خدمت و خانه اش بودم ، یک بار
تندخویی و سخن درشت از او ندیدم و نشنیدم .
7 – خـــدا آن مـلـتـــی را ســــروری داد
که تقدیرش به دست خویش بنوشت
پاسخ جمله ها :
1 - معلم مرجع ضمیر « ش » در میزش .
2 – مادر کبوتر مرجع ضمیر من – جوجه کبوتر مرجع ضمیر « تو »
3 – بچه های کلاس ، مرجع ضمیر « شما »
4 – معلم ، مرجع ضمیر « ـَـش »
بچه ها ، مرجع ضمیر « ـِـتان »
معلم ، مرجع ضمیر « من »
5 – سعدی ، مرجع ضمیر « تو »
6 – پیامبر ( ص ) ، مرجع ضمیر « ـَـش » و « او »
7 – ملت ، مرجع ضمیر « ـَـش » در تقدیرش
- لینک منبع
تاریخ: دوشنبه , 17 مهر 1402 (03:12)
- گزارش تخلف مطلب