ادبیات پایه هفتم (شعر خوانی درس توفیق ادب )

شعر خوانی  ( توفیق ادب  )

قالب این شعر : مثنوی است  یعنی هر بیت دارای یک قافیه است .

توفیق ادب 

ای خدا ! ای فضل تو حاجت روا  / با تو یاد هیچکس نبود  روا 

قافیه :  روا  و روا  

معنی : ای خدایی که لطف و احسان تو نیاز های ما را برآورده می کند. با وجود تو، یاد کردن از هیچ کس شایسته نیست. 

( روا ) در مصرع اول به معنای بر آورده کردن و در مصرع دوم به معنای شایسته بون 

فطره دانش که بخشیدی ز پیش /  متصل گردان به دریاهای خویش 

قافیه : پیش و خویش 

معنی : علم اندکی که از نزد خودت به ما بخشیدی به دریای علم خودت متصل کن 

مفهوم بیت: خدایا علم ما را زیاد کن.

دانش ادبی : قطره نماد کمی و دریا نماد بسیاری است 

صد هزاران دام و دانه است  ای خدا /  ما چون مرغان حریصی بی نوا 

قافیه : خدا  و نوا 

معنی :  علم اندکی در وجود من هست. آن را از هوی و هوس و خواسته های مادی نجات بده.

دانش ادبی : دام  و دانه نماد مشکلات و گرفتاری های دنیوی / انسان به مرغان تشبیه شده که انسان مشبه و مرغان  مشبه به است و وچه شبه حریص و بیچاره بودن 

گر هزاران دام باشد هر قدم /  چون تو با مایی ، نباشد هیچ غم 

قافیه : قدم و غم 

معنی :ی خدا در مسیر زندگی ما هزاران گرفتاری وجود دارد در حالی که ما همچون پرندگانی طمع کار و بیچاره ایم.

 از خدا جوییم ، توفیق ادب  / بی ادب ، محروم شد از لطف رب 

معنی بیت : از خدا می خواهیم که در فراگیری ادب و فرهنگ درست ما را یاری دهد. زیرا انسان بی ادب از رحمت خدا بی نصیب است. 

بی ادب ،تنها نه خود را داشت بد /  بلکه آتش در همه آفاق زد 

معنی بیت : آدم بی ادب نه فقط به خودش بدی میکند. بلکه بدی او همه جهان را در برمی گیرد.

تاریخ ادبیات

مولانا جلال الدین از شاعران و عرفای  قرن 7 و  زاداگاه ایشان در بلخ است و در قونیه که ترکیه امروزی است مدفون شده است . آثار ایشان مثنوی معنوی در قالب مثنوی  و دیوان شمس که در قالب غزل می باشد مولوی  26 هزار بیت شعری دارد .